شیوه اول که «لیسانس واحد» یا «Single License» نام دارد به این معنی است که محصول فروخته شده فقط برای یک سیستم قابل استفاده و فعال سازی است در صورتی که در «لیسانس گروهی» یا «Volume License» برای استفاده و فعال سازی تعداد زیادی سیستم به صورت یک جا استفاده می‌شود.

شیوه اول فروش یا «لیسانس واحد» یا «Single License»:
همانطور که ذکر شد، در این شیوه از فروش فقط یک نسخه از محصول در اختیار مشتری قرار می‌گیرد و خریدار مجاز است تا محصول خریداری شده را فقط بر روی یک سیستم نصب، فعال و استفاده کند.

فروش به شیوه «واحد» یا «Single» خود به دو نوع تقسیم می‌شود:
1. فروش به صورت نسخه «OEM».
2. فروش به صورت نسخه «Retail».

نسخه «OEM»:
«OEM» در لغت مخفف «Original Equipment Manufacturer» به معنی «تولید کننده اصلی قطعات» است.
نحوه فعالیت یک شرکت OEM به این صورت است که محصولات تولید شده‌ی این شرکت توسط شرکت دیگری به صورت عمده خریداری شده و پس از اعمال تغییراتی با نام شرکت خریدار منتشر می‌شود.

نسخه‌های OEM محصولات شرکت مایکروسافت هم به همین صورت است، شرکت‌های بزرگی مانند Dell و ASUS و Sony به صورت یک جا و عمده تعداد زیادی ویندوز یا آفیس از شرکت مایکروسافت خریداری می‌کنند و سپس آن‌ها را با کمی دستکاری و همراه با محصولات دیگر خود مانند لپ تاپ به صورت «از پیش نصب شده» یا «Pre-Installed» به فروش می‌رسانند.

نسخه «Retail»:
«Retail» در لغت به معنی «خرده فروشی» است، یعنی یک جنسی به صورت واحد و خرده به شخصی فروخته می‌شود.
این نسخه از محصولات شرکت مایکروسافت به صورت جداگانه و بدون واسطه‌گری شرکت‌های ثالث و توسط خود شرکت مایکروسافت به فروش می‌رسد.

نسخه RTM چه نسخه‌ای است و چه تفاوتی با Retail دارد؟
«RTM» در لغت مخفف «Release to Manufacturing» و به معنی «انتشار برای تولید کننده‌ها» است که در این نسخه چند ماه زودتر از فروش عمده محصول نهایی در بازار، محصول در اختیار شرکت‌ها و سازمان‌های بزرگ قرار می‌گیرد تا آن‌ها را آزمایش کرده و بر روی سیستم‌های خود نصب کنند؛ این نسخه با نسخه Retail هیچ گونه تفاوتی نداشته و هر دو نسخه کامل و نهایی هستند و در فعال سازی آن‌ها هم تفاوتی وجود ندارد.

چه تفاوت‌هایی میان نسخه‌های Retail و OEM ویندوز وجود دارد؟
- نسخه‌های Retail همراه با بسته بندی، دفترچه راهنما و سایر مشتقات جعبه ولی نسخه‌ OEM معمولاً به صورت از پیش نصب شده بر روی لپ تاپ به مشتری عرضه می‌شود.
- نسخه‌ی Retail نیاز به نصب و فعال سازی به صورت دستی دارد در صورتی که نسخه‌ی OEM معمولاً از قبل نصب و فعال شده است.
- نسخه‌ی Retail قابلیت نصب مجدد بر روی سیستم‌های دیگر را دارد ولی نسخه‌ی OEM فقط بر روی همان سخت افزار اصلی شرکت نصب می‌شود (مگر در شرایط خاص).
- نسخه‌ی Retail در واقع نسخه اصلی ویندوز و بدون هیچ گونه دستکاری بوده ولی نسخه‌ی OEM توسط شرکت منتشر کننده ویرایش شده و ابزارهایی مانند برنامه‌های تبلیغاتی و یا درایورهای مخصوص به آن اضافه شده است.
- نسخه‌ی Retail بسیار گران‌تر از نسخه‌ی OEM به دلیل تفاوت‌های فوق عرضه می‌شود.

شیوه فعال سازی نسخه‌های Retail و OEM چگونه است؟
در فروش نسخه‌های Retail در کنار محصول خریداری شده یک «کد محصول» یا «Product Key» به مشتری داده می‌شود که فقط مختص به اوست، در مرحله بعد مشتری محصول خریداری شده را بر روی سیستم خود نصب کرده و «کد محصول» یا «Product Key» خود را وارد می‌کند سپس برنامه از طریق اینترنت با شرکت مایکروسافت ارتباط برقرار کرده و صحت کد وارد شده سنجیده می‌شود، اگر کد صحیح وارد شده باشد، محصول خریداری شده برای «همیشه» یا «Permanent» فعال می‌گردد.

در فروش نسخه‌های OEM چهار نوع لیسانس وجود دارد که نحوه‌ی فعال سازی آن‌ها کمی با یک دیگر متفاوت است.

انواع لیسانس‌های نسخه «OEM»:
1. لیسانس «OEM:SLP»
2. لیسانس «OEM:NONSLP»
3. لیسانس «OEM:COA»
4. لیسانس «OEM:DM»

لیسانس «OEM:SLP»:
«OEM:SLP» یا «System Locked Pre-installation» به معنی «سیستم از پیش نصب شده‌ی دارای قفل» است، در این نوع لیسانس کدهایی مرسوم به «OEM SLP Key» وجود دارند که این کدها در سیستم‌های از پیش نصب شده مانند لپ تاپ‌ها وجود دارند به طوری که محصول مورد نظر از قبل فعال گردیده و نیازی به فعال سازی مجدد ندارد، این گونه کدها در جدول داده‌های بایوس یا اصطلاحاً SLIC قرار داده شده‌اند و به راحتی قابل دسترس نیستند؛ یکی از امتیازهای این نوع لیسانس آن است که این کدها منحصر به فرد به یک مدل از سخت افزار (مثلاً یک مدل خاص لپ تاپ) نیستند لذا با استفاده از این کد می‌توان همان محصول را بر روی هر نوع سیستم «OEM:SLP» فعال نمود.

برای مثال اگر شما بتوانید کد OEM:SLP ویندوز 7 را بر روی یک لپ تاپ Dell بدست بیاورید، می‌توانید ویندوز 7 را بر روی هر لپ تاپ Dell فعال کنید.

لازم به ذکر است که این شیوه از فعال سازی، تنها روشی است که در آن محصول به صورت کاملاً آفلاین و بدون نیاز به اینترنت و در عین حال قانونی فعال می‌شود.

لیسانس «OEM:NONSLP»:
«OEM:NONSLP» یا «Non System Locked Pre-installation» به معنی «سیستم از پیش نصب شده‌ی بدون قفل» است که این نوع لیسانس شباهت بسیاری با نسخه Retail دارد با این تفاوت که به جای این که شرکت مایکروسافت کد فعال سازی را به شما بدهد، شرکتی که از آن محصول را خریداری کرده‌اید (مثلاً لپ تاپ Dell) کد فعال سازی را در اختیار شما قرار می‌دهد.

لازم به ذکر است که این شیوه بر خلاف شیوه SLP برای فعال سازی، دسترسی به اینترنت و یا تلفن نیاز دارد.

لیسانس «OEM:COA»:
«OEM:COA» یا «Certificate of Authentication» به معنی «گواهی تصدیق» است که معمولاً می‌توان کد مربوط به آن را در قالب یک برچسب بر روی جعبه محصول (مثلاً لپ تاپ) پیدا کرد.

این کد برای فعال سازی محصول به کار نمی‌رود چرا که محصول قبلاً از طریق SLP فعال شده است بلکه این کد زمانی استفاده می‌شود که کاربر بخواهد محصول خریداری شده (مثلاً ویندوز) را مجدداً نصب کند.

البته برای نصب مجدد این گونه ویندوزها پیشنهاد می‌شود که یک نسخه پشتیبان یا Backup از «فعال سازی OEM» یا «OEM Activation» تهیه شود تا بعد از نصب مجدد بتوان به آسانی سیستم را فعال کرد ولی اگر نسخه پشتیبان در دسترس نبود می‌توان با استفاده از این کد مجدداً ویندوز را نصب و فعال نمود.

لازم به ذکر است که این شیوه همانند شیوه NONSLP برای فعال سازی، دسترسی به اینترنت و یا تلفن نیاز دارد.

لیسانس «OEM:DM»:
«OEM:DM» یا «MSDM» که مخفف «Microsoft Data Management» است شیوه‌ای نوین برای فروش سیستم عامل‌ها به صورت از پیش فعال شده است که در لپ تاپ‌های جدید می‌بینیم، در این نوع لیسانس به جای قرار دادن اطلاعات مربوط به فعال سازی در «جدول داده‌های BIOS» یا «SLIC» که در لیسانس‌های فوق انجام می‌شود، اطلاعات لازم در جدولی جداگانه به نام «MSDM» یا «Microsoft Data Management» در برد اصلی قرار می‌گیرد.
تا کنون ابزاری برای استخراج کدهای داخل این جدول ساخته نشده است و در حال مطالعه و بررسی بیشتر می‌باشد.

لازم به ذکر است که این شیوه همانند شیوه SLP دسترسی به اینترنت نیاز ندارد ولی به علت این که کدهای داخل آن قابل استخراج نیستند، عملاً برای ما فایده‌ای ندارد.

شیوه دوم فروش یا «لیسانس گروهی» یا «Volume License»:
همانطور که ذکر شد در این شیوه شرکت تعداد زیادی از یک محصول را در اختیار مشتری قرار می‌دهد و خریدار مجاز به نصب، فعال و استفاده از محصول خریداری شده بر روی تعداد زیادی سیستم است.

در این حالت معمولاً مدیر شبکه تعداد زیادی ویندوز یا آفیس خریداری می‌کند، بعد از سفارش شرکت مایکروسافت یک «کد محصول» یا «Product Key» به آن تخصیص می‌دهد و مدیر شبکه یک ویندوز را نصب و آن را فعال می‌کند.

برای فعال سازی سایر سیستم‌ها از برنامه‌ای به نام «VAMT» که مخفف «Volume Activation Management Tool» به معنی «ابزار مدیریت فعال سازی گروهی» است، استفاده می‌شود.

حال مدیر شبکه دو روش برای فعال سازی سایر سیستم‌ها پیش رو دارد:
1. فعال سازی به روش «MAK».
2. فعال سازی به روش «KMS».

فعال سازی به روش «MAK»:
«MAK» مخفف عبارت «Multiple Activation Key» و به معنی «کلید فعال سازی چندگانه» است، در این حالت مدیر شبکه یک «کلید فعال سازی» یا «Activation Key» در اختیار دارد و طبق سفارش خود مجاز به فعال سازی مثلاً 10 سیستم است، بعد از نصب محصول بر روی تمامی سیستم‌ها، کلید فعال سازی را بر روی هر سیستم وارد کرده و سیستم‌ها فعال می‌شوند.

لازم به ذکر است که تمامی سیستم‌ها برای فعال سازی نیاز به برقراری ارتباط با شرکت مایکروسافت دارند، در نتیجه دسترسی به اینترنت یا تلفن یکی از شروط اصلی فعال سازی به روش MAK است.

فعال سازی به روش «KMS»:
«KMS» مخفف عبارت «Key Management Service» و به معنی «سرویس مدیریت کد» است، در این حالت مدیر شبکه بر روی یک سیستم «سرویس میزبان» یا «KMS Host» را نصب نموده و بقیه سیستم‌ها برای فعال شدن و دریافت «کلید فعال سازی» یا «Activation Key» به سیستم میزبان مراجعه می‌کنند و فعال می‌گردند.

چه تفاوت‌هایی میان فعال سازی به روش «MAK» و «KMS» ویندوز وجود دارد؟
- روش MAK برای تعداد ویندوزهای کمتر از 25 استفاده می‌شود در صورتی که در روش KMS محدودیت تعداد سیستم وجود ندارد.
- در روش MAK هر سیستم برای فعال سازی نیازمند دسترسی اینترنت و ارتباط با شرکت مایکروسافت است تا فعال گردد در صورتی که در روش KMS هر سیستم فقط به «سرویس میزبان» یا «KMS Host» متصل می‌شود و فعال می‌گردد و نیازی به اینترنت و یا دسترسی به شرکت مایکروسافت وجود ندارد.

لازم به ذکر است که در روش KMS تمامی سیستم‌ها به مدت 180 روز فعال می‌شوند و پس از آن دوباره به سیستم میزبان متصل گردیده و مجدداً 180 روز دیگر تمدید می‌گردند.

فعال سازی به روش KMS چگونه انجام می‌گیرد؟
در روش KMS برای فعال سازی سیستم‌ها خارج از شیوه قانونی و درست آن که قبلاً گفته شد، می‌توان با یک ترفند خاصی تمامی مراحل فعال سازی را شبیه سازی کرد تا بتوان ویندوز یا آفیس را فعال نمود، نحوه فعال سازی به این صورت است که با استفاده از «شبیه ساز KMS» یا «KMS Emulator» یک «سیستم میزبان» یا «KMS Host» فرضی ساخته و یک آدرس و پورت به آن تخصیص داده می‌شود و سپس سیستم به آن سرور KMS فرضی متصل گردیده و فعال می‌شود.
در این حالت ویندوز تصور می‌کند که این یک نسخه از ویندوز در کنار هزاران نسخه ویندوز دیگر در یک شرکت بزرگ است و مدیر شبکه تمامی سیستم‌ها را به صورت قانونی فعال کرده است.
برای ادامه یافتن روند فعال سازی، یک زمان بندی منظم به نام «AutoKMS» در سیستم ایجاد می‌شود تا سیستم بعد از هر بار روشن شدن فعال شود در نتیجه محصول فعال شده همیشه بر روی 180 یا 179 روز فعال باقی خواهد ماند.

تاکنون با استفاده از 3 گزینه می‌توان «LocalHost» یا «میزبان محلی» را به اصطلاح «دور» زد تا شبیه سازی KMS امکان پذیر گردد.

انواع راه‌های «Bypass» کردن «LocalHost» یا «میزبان محلی»:
1. استفاده از «TAP Adapter»
2. استفاده از «WinDivert»
3. تزریق مستقیم یا «DLL Injection»

استفاده از «TAP Adapter»:
در این روش یک«Adapter» یا «Virtual Network Card» یا یک «کارت شبکه فرضی» بر روی سیستم نصب می‌شود که به «TAP Adapter» مشهور است که وظیفه آن ایجاد اختلال و ضربه زدن آهسته به یک ترافیک است.
بعد از پیاده سازی و نصب «TAP Adapter» بر روی سیستم، طی فرایند پیچیده‌ای میزبان KMS بر روی ویندوز پیکربندی می‌شود و مراحل فعال سازی ادامه پیدا می‌کند.

استفاده از «WinDivert»:
«WinDivert»اصطلاحاً یک «مجموعه» یا «Package» نرم افزاری است که توانایی تسخیر، آزادسازی، تزریق و ویرایش «بسته‌های اطلاعاتی» یا «Packet» را دارد، با استفاده از این مجموعه نیز می‌توان میزبان KMS را شبیه سازی کرد.
استفاده از این روش معمولاً پیشنهاد نمی‌شود چرا که اساساً ویرایش اطلاعات سیستم عامل به این شیوه صحیح نیست و پایداری پایین‌تری نسبت به دیگر روش‌ها دارد لذا استفاده از این روش فقط زمانی پیشنهاد می‌شود که نصب و یا کار با «TAP Adapter» امکان پذیر نباشد، در غیر این صورت، روش قبلی بسیار مطمئن‌تر و سالم‌تر است.

تزریق مستقیم یا «DLL Injection»:
در هر دو روش قبلی که ذکر شد، یک سری از فایل‌های سیستمی به نحوی ویرایش می‌شدند و برای فعال سازی همیشه نیاز به یک عضو سوم و واسطه وجود داشت ولی اکنون روش جدیدی ساخته شده است که در آن نیاز به هیچ گونه تغییر در سیستم عامل نیست و نیاز به یک وابسطه دیگر را به کلی حذف می‌کند.
در این روش، اطلاعات مربوط به میزبان KMS به طور مستقیم و بدون واسطه به سیستم وارد می‌شوند و بدون این که هیچ فایلی ویرایش شود پیکربندی KMS انجام می‌گیرد.
این روش نوین به عنوان بهترین روش فعال سازی از طریق KMS تاکنون شناخته شده است و در بسیاری از فعال سازها به عنوان روش پیش فرض انتخاب گردیده است.
در صورتی که این روش موفقیت آمیز نبود می‌توانید به ترتیب از روش‌های «TAP Adapter» و «WinDivert» استفاده کنید.

روش فعال سازی از طریق «تلفن» یا «Phone Activation» چیست؟
فعال سازی از طریق Phone زمانی استفاده می‌شود که دسترسی به اینترنت مقدور نباشد، در این صورت مشتری با «مرکز فعال سازی مایکروسافت» یا «Microsoft Activation Center» تماس می‌گیرد و برای فعال سازی محصولات خود اقدام می‌کند؛ در این روش مشتری بعد از تماس «شماره محصول» یا «Product Key» خود را وارد کرده و در ازای آن «کد فعال سازی» یا «Activation Key» دریافت می‌کند و سیستم او فعال می‌گردد.

این روش فقط برای ویندوزهای قانونی و خریداری شده استفاده می‌شود ولی در حال حاضر یک «Loophole» یا «راه گریز» در مرکز فعال سازی محصولات شرکت مایکروسافت وجود دارد به این صورت که تعدادی Product Key قانونی در اینترنت منتشر شده و عده‌ای توسط این سیستم ویندوز غیر قانونی خود را فعال می‎کنند و بعد از مدتی آن کد مسدود می‌شود.

این «Loophole» یا «راه گریز» از آن جا آغاز می‌شود که در سیستم فعال سازی مایکروسافت، هر مشتری فقط می‌تواند تا سقف 10 بار سیستم خود را از طریق اینترنت توسط یک کد محصول فعال کند و پس از آن در صورتی که نیاز به فعال سازی مجدد باشد، باید به صورت تلفنی و تماس با شرکت مایکروسافت محصول خود را فعال نماید اما مشکلی که در سیستم فعال سازی شرکت وجود دارد آن است که پس از آن 10 بار فعال سازی، هر فردی می‌تواند به صورت نامحدود با شرکت تماس گرفته و با ارائه همان کد به صورت خودکار محصول خود را فعال کند، در این صورت شرکت تصور می‌کند که این فرد همان مشتری قبلی است که کامپیوتر خود را عوض کرده و یا مجدداً ویندوز را نصب کرده و حالا می‌خواهد ویندوز یا آفیس خود را فعال کند. به همین خاطر روزانه کدهایی در اینترنت منتشر می‌شوند که در اصل قانونی و متعلق به یک مشتری واقعی هستند و دیگران از این سیستم سوء استفاده کرده و سیستم‌های خود را فعال می‌کنند.

مسئله بعدی آن است که مایکروسافت آمار تمامی کدهای داده شده و سیستم‌های فعال شده خود را دارد و کاملاً آگاه است چه کسی غیرقانونی و چه کسی قانونی محصول خود را فعال کرده است و امکان انسداد و غیر فعال سازی تمام سیستم‌هایی که به روش تلفنی موسوم به Skype فعال شده‌اند، وجود دارد.

در کل استفاده از این روش پیشنهاد نمی‌شود چرا که این روش دائمی و همیشگی نیست و به زودی این راه گریز توسط مایکروسافت بسته خواهد شد.

روش فعال سازی از طریق «سرورهای KMS عمومی آنلاین» یا «Public Online KMS Servers» چیست؟
در این روش افرادی با دستکاری و راه انداری «سرور میزبان» یا «KMS Host» و انتشار آدرس آن بر روی اینترنت این امکان را فراهم می‌آورند تا تعداد بسیاری از دارندگان محصولات مایکروسافت بتوانند محصولات خود را به صورت کاملاً قانونی و مشابه نسخه‌های خریداری شده فعال کنند.

اما طولی نمی‌انجامد که این سایت‌ها و سرورها توسط شرکت مایکروسافت مسدود می‌شوند و دیگر اتصال به آن‌ها امکان پذیر نمی‌باشد و افرادی که توانسته‌اند در آن مدت محدود محصولات خود را فعال کنند، موفق می‌گردند.

لازم به ذکر است که استفاده از این روش کاملاً غیر قانونی بوده و راه اندازی چنین سیستم‌هایی جرم‌های سنگینی در بر خواهد داشت.

در کل استفاده از این روش پیشنهاد نمی‌شود چرا که این روش دائمی و همیشگی نیست و این سایت‌ها و سرورها به زودی از کار می‌افتند.

محصولات به چه مدت توسط روش‌های ذکر شده فعال می‌مانند؟
تنها روش‌هایی که در آن ویندوز و آفیس به صورت «دائمی و همیشگی» یا «Permanent» فعال می‌شوند روش‌های «OEM» و «Retail» و «Phone» هستند و فعال سازی در روش‌های «MAK» و «KMS» به صورت 180 روزه بوده و بعد از 180 روز باید مجدداً تمدید شوند تا فعال باقی بمانند.

مطمئن‌ترین راه فعال سازی محصولات مایکروسافت چیست؟
مطمئن‌ترین و دائمی‌ترینروش برای فعال سازی محصولات مایکروسافت فعال سازی از طریق «OEM:SLP» می‌باشد، در این روش کدهایی مرسوم به «OEM SLP Key» یا «System Locked Pre-installation» به معنی «سیستم از پیش نصب شده‌ی دارای قفل» وجود دارند که در اختیار شرکت‌ها و سازمان‌های بزرگ است، این کدها بعد از مدتی در اینترنت پخش می‌شوند و با تغییر در جدول داده‌های بایوس یا SLIC می‌توان این کدها را به سیستم تزریق کرد که اصطلاحاً به آن «SLIC Injection» گویند، در این روش کدهای OEM به سیستم وارد می‌شود و ویندوز تصور می‌کند که این نسخه از پیش نصب شده و متعلق به یکی از شرکت‌های بزرگ است و در نتیجه بدون ارتباط با شرکت مایکروسافت فعال می‌شود.

در حال حاضر فعال سازی دائمی ویندوزهای XP و Vista و 7 و آفیس 2010 به روش «OEM:SLP» انجام می‌شود ولی در ویندوز 8 و 8.1 به دلیل پیچیدگی بیش از حد و پیشرفته بودن سیستم فعال سازی OEM هنوز روش قطعی به شیوه OEM معرفی نشده است.

پس ویندوزهای 8 و 8.1 و آفیس 2013 را چگونه فعال کنیم؟
در حال حاضر تنها روش مطمئن، همیشگی و قابل اعتماد برای فعال سازی ویندوزهای 8 و 8.1 و آفیس 2013 بر روی آن‌ها روش KMS است.